Obecnie system opieki długoterminowej w Polsce jest rozproszony i podzielony między sektor zdrowia oraz pomocy społecznej, co prowadzi do braku koordynacji i utrudnia skuteczne zarządzanie. Przewaga opieki nieformalnej, świadczonej głównie przez rodzinę, oznacza duże obciążenie dla opiekunów, zwłaszcza tzw. pokolenia przegubowego, które jednocześnie opiekuje się dziećmi i starzejącymi się rodzicami. Usługi publiczne są niedofinansowane, a prywatna opieka pozostaje poza skutecznym nadzorem jakościowym. Ponadto brakuje spójnych regulacji prawnych oraz jednolitej definicji ODT, co utrudnia koordynację działań na poziomie państwa i samorządów.
Finansowanie systemu ODT w Polsce pozostaje poniżej średniej unijnej, co skutkuje ograniczoną liczbą dostępnych usług oraz nierównym rozkładem środków między opiekę stacjonarną, domową i środowiskową. Problemem jest również niedobór wykwalifikowanych kadr oraz niski prestiż zawodów opiekuńczych, co prowadzi do trudności w rekrutacji i utrzymaniu personelu. Dodatkowym wyzwaniem jest brak jednolitych standardów jakości, co wpływa na poziom świadczonych usług i zaufanie społeczne do systemu. W raporcie podkreślono również konieczność dostosowania infrastruktury mieszkaniowej do potrzeb osób starszych i osób z niepełnosprawnościami, co mogłoby zmniejszyć presję na system instytucjonalnej opieki długoterminowej.
Aby poprawić sytuację, raport zaleca m.in. stworzenie jednolitej definicji i ram prawnych dla ODT, zwiększenie finansowania publicznego, podniesienie wynagrodzeń personelu oraz wdrożenie mechanizmów kontroli jakości. Kluczowe znaczenie ma także rozwój usług środowiskowych, które umożliwią dłuższe pozostawanie osób starszych we własnych domach, a także lepsza koordynacja międzysektorowa i wykorzystanie nowoczesnych technologii w zarządzaniu opieką. Realizacja tych reform wymaga zdecydowanych działań na poziomie państwowym i lokalnym, aby stworzyć bardziej dostępny i efektywny system opieki długoterminowej w Polsce.