W cieniu domowego życia, z dala od kamer i fleszy, toczy się cicha walka. To codzienna walka tysięcy opiekunów, rodziców, dzieci, współmałżonków, którzy z oddaniem i miłością opiekują się osobami niesamodzielnymi: seniorami, osobami z niepełnosprawnościami, przewlekle chorymi. W ich świecie każda chwila wytchnienia jest na wagę złota. I właśnie tę chwilę oferuje coraz bardziej potrzebna, choć nadal zbyt mało znana, opieka wytchnieniowa.
Czym jest opieka wytchnieniowa?
To forma wsparcia, która pozwala opiekunowi, często będącemu jedyną osobą niosącą pomoc swojemu bliskiemu, zrobić krok w tył, złapać oddech, zregenerować się, zająć się sobą. Na chwilę powierzyć opiekę specjalistom, by móc wrócić do niej z nową siłą.
Opieka ta może przybierać różne formy: od kilku godzin dziennego wsparcia w domu osoby zależnej, po całodobową pomoc w specjalnych ośrodkach. Dostosowana jest do indywidualnych potrzeb rodziny i możliwości osoby podopiecznej. Kluczowy jest tutaj jeden cel – odciążenie opiekuna.
Kto może skorzystać?
Osobami zależnymi określa się tych, którzy z powodu stanu zdrowia, wieku lub niepełnosprawności nie są w stanie samodzielnie funkcjonować. Wymagają oni stałej lub regularnej pomocy drugiej osoby, zarówno w codziennych czynnościach, jak i w opiece medycznej czy emocjonalnej. Warto podkreślić, że opieka wytchnieniowa nie jest skierowana wyłącznie do seniorów, obejmuje również dzieci i dorosłych z niepełnosprawnościami.
Program, który zmienia życie
Choć sama idea opieki wytchnieniowej w Polsce obecna jest od lat, to dopiero od 2019 r. propaguje ją Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poprzez program rządowy „Opieka wytchnieniowa” . Środki na jego realizację pochodzą z Funduszu Solidarnościowego, z którego corocznie ogłaszane są konkursy, osobne dla jednostek samorządu terytorialnego, a osobno dla organizacji pozarządowych na finansowanie usług opieki wytchnieniowej.
To właśnie te organizacje: fundacje, stowarzyszenia, samorządy, są dziś głównymi realizatorami usług opieki wytchnieniowej w Polsce. Choć świadomość o opiece wytchnieniowej rośnie, to nadal wiele rodzin nie wie, że mogą otrzymać takie wsparcie – do 240 godzin opieki dziennej i 14 dni opieki całodobowej - za darmo.
Dlaczego to takie ważne?
Bo opiekun to też człowiek. Ma prawo do odpoczynku, do snu, do wyjścia z domu, do bycia samym ze sobą. Bez wsparcia opiekunowie szybko wypalają się psychicznie i fizycznie, co odbija się na całym systemie rodzinnym.
Opieka wytchnieniowa nie tylko daje chwilę oddechu, ale jest też wyrazem szacunku dla codziennej pracy opiekunów. To inwestycja w zdrowie psychiczne i fizyczne zarówno ich, jak i samych podopiecznych. To wspólna troska o rodzinę, jej siłę, odporność i przyszłość.
Gdzie szukać pomocy?
Pełną listę organizacji realizujących program opieki wytchnieniowej w 2025 roku można znaleźć tutaj:
👉 Lista organizacji – edycja 2025